بشر قرنها به این سؤال ابدی اندیشیده است: چطور میتوان به شادی حقیقی دست یافت؟ گرچه در اینباره کتابهای زیادی به دست فیلسوفان نوشته شده و آهنگهای زیادی هم توسط شعرا ساخته شده، اما هنوز پاسخی برای این سؤال پیدا نشده است.
ما معمولاً تصور میکنیم پول و داراییهای مادی در برخورداری از یک زندگی خوب نقش دارند، اما علم میگوید بعد از برآورده شدن نیازهای اولیه، درآمد بالا و تجملات تأثیر چندانی در حس رضایتمندی کلی در زندگی ندارد.
تحقیقات نشان داده صرف پول به شکل فکر شده در زمینههای بخصوصی، حس رضایت را افزایش میدهد. برعکس مصرف گرایی، خرید آگاهانه کمک بیشتری به سلامت روان میکند.
پیش از پرداختن به دسته بندیهای مختلف خریدهای شادی بخش، باید این را بدانیم که داراییهای ما چه تأثیری بر شادی ما دارند.
دانشمندان علوم اجتماعی خرید کردن را به ۲ دسته تقسیم میکنند: مادی و تجربه ای. اقلام مادی شامل کالاهای فیزیکی هستند که داشتن آنها است که به ما شادی میبخشد. در مقابل، خریدهای تجربهای برای ما تجربهی زندگی و خاطره فراهم میآورند.
با وجود افزایش مصرف گرایی از قرن بیستم، تحقیقات نشان داده تجربهها شادی ماندگارتری به ما میبخشند.
پدیدهی سازگاری لذت گرایی، دلیل کوتاه بودن عمر شادی ناشی از کالاهای مادی را توضیح میدهد. وقتی به داشتن چیزی عادت میکنیم، دل مان چیز دیگری را میخواهد. برعکس، شادی ناشی از تجربهها نه فقط از خود آن تجربه، بلکه هم از لذت مورد انتظار آن و خاطراتی که بعد از آن تجربه زنده میشوند، نشأت میگیرد.
داشتن خریدهای آگاهانه در زمینهی تجربه، سرگرمی، آموزش و سلامت، میتواند به بهبود سلامت روان کمک کند.
گروه اول: تجربیات در مقابل متعلقات
تحقیقات بی شماری نشان داده صرف پول برای تجربیات در مقایسه با کالاهای مادی افزایش ماندگارتری در احساس شادی دارد. یک دلیل آن پدیدهی سازگاری لذت جویانه است که پیشتر به آن اشاره شد.
شادی ناشی از خرید خودروی گران قیمت به این دلیل به سرعت از میان میرود که به یک واقعیت روزمره تبدیل میشود. برعکس، شادی ناشی از تجربهی تکرار نشدنی بالون سواری بر فراز یک دشت، ماندگار میشود.
به علاوه تجربهها زمینه ساز شکل گیری ارتباطات اجتماعی، رشد فردی و ایجاد خاطره هستند، چیزهایی که به زندگی ما هویت و معنا میبخشند.
علم نشان داده سفر به مکانها منحصر به فرد و لذت بردن از تجربیات مهیج بالاترین سهم را تقویت روحیه و افزایش حس رضایتمندی در زندگی دارد.
گروه دوم: سلامت جسم و روان
پژوهشها میگوید میان داشتن رفتارهای سالمی مانند ورزش منظم، خواب کافی، تغذیهی مناسب و کنترل اضطراب با افزایش شادی ارتباط وجود دارد.
افزایش سلامت جسم باعث افزایش سلامت روان از جهات متعددی میشود. فعالیت فیزیکی باعث آزاد شدن اندورفینها و پروتئینهایی به نام BDNF میشود که محرک انتقال دهندههای عصبی شادی بخش هستند. تغذیهی مناسب عناصر مفید برای عملکرد مغز و سلامت روان را فراهم میآورد.
به علاوه، داشتن رفتارهای سالم حس کلی خودمراقبتی و عزت نفس را افزایش میدهد.
نتیجهی سرمایه گذاری بر روی سلامت جسم و روان خود را در حس شادیای که طی زندگی تان تجربه خواهید کرد، میتوانید ببینید.
گروه سوم: خدماتی که به صرفه جویی در وقت کمک میکنند
بر اساس تحقیقات، میان حس کمبود وقت و اضطرابهای زندگی با کاهش احساس شادی ارتباط وجود دارد. وقتی برنامهی روزانه مان شلوغ و فشرده باشد و دائم از کاری به کاری دیگر مشغول باشیم، اضطراب بیشتری متحمل میشویم، احساس رضایتمندی کمتری در زندگی میکنیم و سلامت ضعیف تری برخوردار خواهیم بود.
صرف هزینه برای خدماتی که به صرفه جویی در وقت کمک میکنند، به ما این امکان را میدهد تا اضطراب روزانهی کمتری داشته باشیم و وقت خود را برای انجام فعالیتهای شادی بخش، آزاد کنیم.
هم علم و هم غریزهی ما میگوید کاهش احساس فقر زمانی و اضطراب نقش چشمگیری در افزایش شادی دارد.
گروه چهارم: سرگرمیها و فعالیتهای خلاقانه
پژوهشهای متعدد نشان داده داشتن سرگرمی و انجام فعالیتهای خلاقانه با دستاوردهای قابل سنجش، به افزایش شادی، حس رضایتمندی در زندگی و سلامت روان کمک میکند.
سرگرمیها و کارهای هنری و دستیای که به تمرکز نیاز دارند و تواناییهای ما را به چالش میکشند، فرد را وارد حالت تمرکز عمیق میکنند و تأثیر چشمگیری در بهبود روحیه و کاهش اضطراب دارند.
به علاوه، فعالیتهای خلاقانه فرصت ارزشمندی برای ابراز افکار و احساسات خود فراهم میکنند.
با توجه به نیاز ذاتی انسان به هدایت هدفمند انرژی خود و ایجاد دستاوردهایی که بازتابی از خود منحصر به فردمان هستند، سرگرمیها و فعالیتهای خلاقانه میتوانند به شکلی قدرتمند این نیاز را برطرف سازند.
گروه پنجم: آموزش و رشد فردی
صرف هزینه برای آموزش و فعالیتهای مرتبط با رشد فردی تأثیر زیادی در افزایش احساس شادی دارد.
به چالش کشیدن ذهن خود برای ارتقاء دانش، مهارتها و حس هدفمندی، به زندگی ما ارزش میبخشد.
ثبت نام در دورههای آموزشی حوزهی مورد علاقهی خود، شرکت در کلاسهای آنلاین و حتی صرف وقت پای ویدئوهای آموزشی یوتیوب، دستاوردهای قابل سنجشی به همراه میآورد که حس رضایتمندی در زندگی را افزایش خواهد داد.
ما به واسطهی یادگیری، شایستگیهای بیشتری به دست میآوریم که اعتماد به نفس و خودکارآمدی ما را افزایش میدهند.
بالفعل کردن هر چه بیشتر پتانسیلهای خود، باعث تقویت روحیه میشود.
از یادگیری آشپزی گرفته تا گذراندن دورهی کد نویسی و شرکت در کلاسهای روانشناسی مثبت گرا، هر هزینهای که صرف آموزش خود میکنید، شادیای برایتان به دنبال میآورد که در هیچ فروشگاهی قابل خریداری نیست.